Thermische werking voeding
De overgang is een periode van grote veranderingen in het leven van een vrouw. Naast de hormonale schommelingen kunnen er tal van lichamelijke en emotionele klachten optreden, zoals opvliegers, nachtelijk zweten, vermoeidheid en stemmingswisselingen. Hoewel deze symptomen vaak onvermijdelijk lijken, biedt de Chinese voedingsleer een interessante benadering om ze te verlichten: door te kijken naar de thermische werking van voeding.
Wat is de thermische werking van voeding?
In de traditionele Chinese geneeskunde (TCM) wordt voedsel niet alleen beoordeeld op zijn voedingswaarde, maar ook op zijn thermische werking. Dit verwijst naar het effect dat voeding heeft op het lichaam nadat het is geconsumeerd. Er zijn vijf thermische categorieën waarin voedsel kan worden ingedeeld:
- Verwarmend: Voedsel dat warmte aan het lichaam toevoegt, zoals kaneel, gember en knoflook.
- Verkoelend: Voedsel dat het lichaam afkoelt, zoals komkommer, meloen en munt.
- Neutraal: Voedsel dat geen significant thermisch effect heeft, zoals rijst en aardappelen.
- Verhitten: Voedsel dat sterke warmte genereert en de lichaamstemperatuur verhoogt, zoals chilipepers en gebraden vlees.
- Afkoelend: Voedsel dat sterke verkoeling brengt, zoals watermeloen en munt.
Het doel van de Chinese voedingsleer is om een balans te vinden tussen deze thermische effecten, afhankelijk van de individuele behoeften en de gezondheidstoestand.
Verschil tussen de Chinese en westerse benadering van voeding
In de westerse voedingsleer ligt de focus voornamelijk op de macro- en micronutriënten in voeding, zoals eiwitten, koolhydraten, vetten, vitamines en mineralen. Er wordt veel aandacht besteed aan calorie-inname, voedingsstoffen en het voorkomen van tekorten of overmaat. Voedsel wordt vaak geanalyseerd op basis van wetenschappelijke gegevens over hoeveelheden en samenstellingen, waarbij de nadruk ligt op wat je lichaam nodig heeft om fysiek gezond te blijven.
De Chinese benadering daarentegen, richt zich meer op de energetische eigenschappen van voedsel en de impact daarvan op de balans en harmonie in het lichaam. In plaats van te kijken naar calorieën of specifieke nutriënten, wordt voedsel beoordeeld op hoe het het lichaam verwarmt of afkoelt, of het vocht toevoegt of droogt, en hoe het de Qi (levensenergie) en bloedcirculatie beïnvloedt.
Thermische voeding en de overgang
Tijdens de overgang ervaren veel vrouwen een verstoring in hun interne warmtebalans. Opvliegers en nachtelijk zweten zijn typische symptomen die wijzen op een overmatige interne warmte, ook wel ‘hitte’ genoemd in de Chinese geneeskunde. De thermische werking van voeding kan hierbij helpen om de innerlijke balans te herstellen.
Verkoelende voeding voor overgangsklachten
Voor vrouwen die last hebben van opvliegers en nachtelijk zweten, wordt vaak verkoelende voeding aanbevolen om de overtollige hitte te verminderen. Hieronder enkele voedingsmiddelen die een verkoelend effect hebben en geschikt zijn voor vrouwen in de overgang:
- Komkommer: Verkoelt en hydrateert het lichaam.
- Watermeloen: Een natuurlijke dorstlesser die het lichaam helpt af te koelen.
- Munt: Bekend om zijn verfrissende en verkoelende eigenschappen.
- Peer: Helpt bij het verminderen van hitte en het bevorderen van vochtigheid.
- Tofu: Een neutraal tot licht verkoelend voedingsmiddel, rijk aan eiwitten.
Vermijd verhitten en verwarmende voeding
Tijdens de overgang is het vaak verstandig om voedingsmiddelen te vermijden die het lichaam verhitten of verwarmen, omdat deze de symptomen van hitte, zoals opvliegers, kunnen verergeren. Enkele voorbeelden hiervan zijn:
- Chilipepers: Deze zorgen voor een sterke interne warmte en kunnen opvliegers verergeren.
- Knoflook en uien: Hoewel gezond, kunnen ze een verwarmend effect hebben en de hitte in het lichaam verhogen.
- Rood vlees en gebraden voedsel: Dit soort voedsel kan de interne hitte verhogen, wat de overgangssymptomen kan verergeren.
Neutrale en gebalanceerde voeding
Het is ook belangrijk om een goede balans te behouden met neutrale voedingsmiddelen, die het lichaam ondersteunen zonder een sterk thermisch effect te hebben. Enkele van deze voedingsmiddelen zijn:
- Rijst: Voedzaam en gemakkelijk verteerbaar, met een neutraal thermisch effect.
- Aardappelen: Rijk aan voedingsstoffen en goed om een gevoel van verzadiging te geven.
- Haver: Helpt bij het ondersteunen van de spijsvertering en biedt langdurige energie.
Praktische tips voor vrouwen in de overgang
- Hydratatie: Zorg ervoor dat je voldoende vocht binnenkrijgt. Kies voor lauwwarm water of kruidenthee in plaats van ijskoud water, om de interne warmte beter te reguleren.
- Voeding aan het seizoen aanpassen: In de zomer, wanneer de hitte toeneemt, kies je voor verkoelende voedingsmiddelen zoals watermeloen, komkommer, en munt om je lichaam af te koelen. In de winter zijn verwarmende voedingsmiddelen zoals gember, kaneel, en zoete aardappelen nuttig om je lichaam op temperatuur te houden. Deze eenvoudige aanpassingen helpen je om beter in balans te blijven.
- Luister naar je Lichaam: Je lichaam geeft vaak signalen over wat het nodig heeft. Voel je je oververhit? Kies voor een licht verkoelende maaltijd. Heb je het koud? Voeg dan voorzichtig wat verwarmende ingrediënten toe.
Conclusie
De thermische werking van voeding biedt een waardevolle benadering voor vrouwen in de overgang die op zoek zijn naar natuurlijke manieren om hun klachten te verlichten. Waar de westerse voedingsleer zich richt op de biochemische samenstelling van voedsel, biedt de Chinese voedingsleer een meer energetische benadering, die inspeelt op de balans tussen hitte en kou in het lichaam.
Als deze benadering je aanspreekt, is het raadzaam om een therapeut te zoeken die gespecialiseerd is in de Chinese voedingsleer en overgangsklachten. Een deskundige kan je persoonlijk advies geven en een voedingsplan opstellen dat specifiek is afgestemd op jouw behoeften. Door bewuste keuzes te maken in wat je eet, kun je niet alleen je hormonen in balans brengen, maar ook je algehele welzijn verbeteren.